Nihongo Notes
- Tác giả: Osamu Mizutani, Nobuko Mizutani
- Chuyển ngữ: Yappa
- Mục lục
Onna-rashii
女らしい
(Nữ tính)
Mấy hôm trước chị Yoshida có đánh máy rất vội vàng. Sau khi gõ nhầm nhiều lỗi chị lấy tờ giấy khỏi cái máy đánh chữ, vò lại, rồi ném nó vào cái thùng rác cách đó vài yard. Anh Kato vô tình đi ngang qua, nói với chị là việc đó
Onna-rashiku nai.
女らしく ない。
(chẳng nữ tính gì cả)
Có lẽ anh ấy nghĩ rằng một cô gái thì nên mang tờ giấy đến tận thùng rác, thay vì ném tại chỗ, nhưng anh Lerner cho rằng chị Yoshida làm vậy chưa đến mức bị chê như thế.
Khi anh Lerner nói với chị về việc này sau đó, chị bảo chị không để ý vì chị đã quen bị bố mẹ mình chê kiểu này, họ thường hay nói:
Onna-no kuse-ni…
(mặc dù là con gái)
Việc này khiến anh hứng thú với cụm kết thúc bởi -rashii. Chị Yoshida đưa ra cho anh rất nhiều ví dụ như otoko-rashii (nam tính), kodomo-rashii (như trẻ con), sensee-rashii (như giáo viên) và seejika-rashii (như chính trị gia). Khi anh hỏi về gaijin-rashii (như người nước ngoài), thì chị nghĩ một lúc rồi trả lời là nói cũng được.
* * *
Cụm kết thúc bởi -rashii như vậy được sử dụng để biểu lộ sự đánh giá của người nói rằng ai đó đáp ứng được kì vọng của anh ta về hành động mà người đó nên làm, và vì vậy chúng thường ngụ ý sự tán thành của người nói. Tỏ ra onna-rashii là điều mọi người mong muốn, trong khi đó onna-rashiku nai thì không được mong muốn. Nếu một cô gái làm điều gì đó onna-rashiku nai, người khác thường sẽ chê cô ấy
Onna-no kuse-ni sonna koto-o…
(Là con gái mà lại làm chuyện như thế…)
… kuse-ni được dùng để biểu lộ sự không tán thành và phản đối vì đã không cư xử như một người trong hoàn cảnh đó nên làm trong suy nghĩ của người nói. Nếu một chàng trai trẻ hành động như một ông già, ví dụ ở nhà vào những ngày đẹp trời hoặc quá thận trọng, người khác sẽ nói
Wakai-kuse-ni…
若いくせに…
(Anh ta còn trẻ như vậy mà…)
Khi một người nhắc đến giáo viên rằng
Sensee-no kuse-ni sensee-rashiku nai.
(Dù anh ta là giáo viên, nhưng chẳng giống giáo viên gì cả.)
thì có lẽ ý của người nói là giáo viên đó không giỏi chuyên môn, hoặc ăn mặc không đúng mực hay quá để ý đến việc kiếm tiền. Điều này sẽ phụ thuộc vào việc người nói trông đợi một giáo viên nên như thế nào.
Đôi khi người ta lại thích những ngoại lệ. Trong khi vài người thích những chính trị gia giàu kinh nghiệm, thì những người khác lại ưa seejika-rashiku nai seejika (chính trị gia nhưng lại không giống chính trị gia).
